II wojna światowa
1 września 1939 r. do Zakopanego wkroczyły bez walki wojska niemieckie i słowackie. Polityka niemieckiego okupanta na Podhalu różniła się od tej na terenie reszty Generalnej Guberni. Jak wszędzie panował terror, eksterminacja …
Autor: kuba
I wojna światowa i 20-lecie międzywojenne
I wojna światowa i 20-lecie międzywojenne
Wybuch I wojny światowej zastał rozpolitykowaną atmosferę. Pod Giewontem przewijał się korowód członków rozmaitych partii, od Marchlewskiego po Piłsudskiego. Podhalanie zasilili Legiony Piłsudskiego kompanią strzelecką. Po odzyskaniu niepodległości 1 XI 1918 r. powstała Rada …
Wiek XX
Wiek XX
Niebywały rozkwit na przełomie XIX i XX w. Zakopane zawdzięczało tzw. autonomii galicyjskiej, czyli stosunkowo dużej swobodzie wszelkiej działalności. Miasteczko stało się mekką działaczy politycznych i konspiratorów, ale też żądnych wolności ludzi sztuki, nauki i kultury. Zapanowała moda …
Koniec wieku
Koniec wieku
Od 1824 r. gmina z sąsiednimi osadami i częścią Tatr znajdowała się w rękach prywatnych. Gdy po upadku hut w Kuźnicach zbankrutował kolejny właściciel dóbr zakopiańskich, wrocławski kupiec Magnus Peltz, posiadłość wystawiono w 1889 r. na licytację. Cóż …
Towarzystwo Tatrzańskie
Towarzystwo Tatrzańskie
Funkcjonowanie miejscowości jako uzdrowiska, letniska i bazy wypadowej w góry wiąże się nierozłącznie z istnieniem Towarzystwa Tatrzańskiego. Ta w założeniach elitarna organizacja, zrzeszająca miłośników Tatr, powstała w 1873 r. na przyjęciu z udziałem Tytusa Chałubińskiego i ks. Józefa …
Rozwój uzdrowiska
Rozwój uzdrowiska
W następstwie wzrostu liczby przybyszów wieś zaczęła się żywiołowo i chaotycznie rozwijać. Tworzyły ją wtedy porozrzucane na polanach małe osiedla, połączone ścieżkami. Liczba gości w sezonie w latach 60. ubiegłego wieku przekroczyła jednak 100 rodzin. Przyjmowanie letników wpłynęło …
Początki wsi
Początki wsi
W związku z ideą przemysłowego wykorzystania tatrzańskich rud żelaza w 1766 r. rozpoczęto na skraju Tatr budowę huty – w dolinie Bystrej powstały wtedy kuźnice, zwane hamrami. Przy nich wybudowano później dworek, karczmę, przyfabryczną szkołę oraz pocztę, co …
Dawne czasy
Dawne czasy
Poznając właściwe dzieje „najwyższego” miasta w Polsce, trzeba cofnąć się do XIII w. Kolonizacja Podhala, prowadzona m.in. przez zakon cystersów, zatrzymała się w okolicach dzisiejszych Szaflarów i tak pozostało do połowy XVI w. Dalej na południe rozciągał się …
Historia
Historia
Co do prehistorii, brakuje dowodów obecności człowieka na terenie -dzisiejszego Zakopanego. Przed IX wiekiem obszar obecnego Podhala wchodził w skład Państwa Wielkomorawskiego. Po jego upadku w 907 r. całym Podtatrzem władali Węgrzy lub czescy Przemyślidzi. Około 1003 r. Bolesław …
Klimat Zakopanego
Klimat Zakopanego
Przydomek „zimowa stolica Polski” sugeruje raj dla narciarzy – i w zasadzie ma on swoje potwierdzenie w rzeczywistości. W zasadzie, gdyż ogólne anomalie klimatyczne sprawiają, że trudno nawet w zarysie przewidzieć pogodę w oparciu o średnie wieloletnie. Na …