Muzeum Tatrzańskie
Muzeum założono w r. 1888 — zbiory znajdowały się najpierw w domu u zbiegu ul. Chałubińskiego z d. 4b. Od r. 1922 mieszczą się w obecnej „murowanicy”, zbudowanej wg projektu S. Witkiewicza w latach 1913—19. Ekspozycję częściowo zmieniono w l. 1971—72. Zwiedzanie w godz. 9—14.45, z wyjątkiem dni poświątecznych. Tel. 52 05.
Dojście do Muzeum przez mostek od d. 5a. W holu gipsowe studium J. Nalborczyka przedstawiające Chałubińskiego i Sabałę. Prawe drzwi wprowadzają do działu historii Zakopanego i Podhala. Ze zwężenia oglądamy wnętrze autentycznej XIX-wiecznej chaty chłopskiej, z podziałem na izby czarną i białą. Duża sala po przeciwnej stronie parteru obrazuje życie i kulturę górali podtatrzańskich: pasterstwo, zajęcia domowe, ubiory z Podhala, Orawy i Spisza, sztuki plastyczne. Na piętrze mieszczą się zbiory przyrodnicze. Bogatą ekspozycję geologiczną ułożył Z. Korosadowicz. Duże zainteresowanie budzą gabloty z zabytkami dawnego górnictwa tatrzańskiego (znaleziska S. Zwolińskiego). Dział poświęcony florze obrazuje roślinność gór w jej układzie piętrowym. Ciekawe są zbiory ssaków i ptaków — pełna kolekcja tych ostatnich (głównie zebrana przez A. Kocyana) obejmuje 400 okazów należących do 233 gatunków. Muzeum posiada największy w Polsce księgozbiór tatroznawczy. Jego filiami są chata „Tea” (d. 18B) oraz dom pamiątek po K. Makuszyńskim przy ul. Tetmajera 15 (wtorki i piątki godz. 15—17).
Na zapleczu Muzeum Tatrzańskiego powstał w r. 1955 ogród roślin górskich (alpinarium) Zakładu Ochrony Przyrody PAN. Na obszarze 760 m2 odtworzono typowe siedliska górskie z florą ułożoną wg pięter i w podziale na 2 różne podłoża skalne. Ogród obejmuje przeszło 500 gatunków roślin naczyniowych. Zwiedzanie od maja do września włącznie, w pogodne wtorki, środy, piątki i niedziele w godz. 10—14.